Debaty Międzynarodowe - Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy - Biblioteka Główna Woj. Mazowieckiego

belka platforma

Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego
brała udział w projekcie Regionalna Platforma Informacyjna – Kultura na Mazowszu

Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy - Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego

Polskie Towarzystwo Afrykanistyczne

Katedra Języków i Kultur Afryki UW

oraz

Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ

zapraszają na

debatę w cyklu „Afryka na Koszykowej”

w dn. 27 XII o godz. 18.00 w formule on-line pt.

Ekspansja Chin w Afryce: wybrane aspekty

Wraz z objęciem przez Xi Jinpinga stanowiska Przewodniczącego Chińskiej Republiki Ludowej (2013) można odnotować transformację zaangażowania Chin na arenie międzynarodowej. Porzucona została strategia „ukrywania swoich możliwości i budowania potencjału” na rzecz podejścia, które cechuje się „poszukiwaniem osiągnięć”. Objawami tej ewolucji było m.in. utworzenie Inicjatywy Pasa i Szlaku, mającej na celu stworzenie nowych międzynarodowych połączeń infrastrukturalnych, handlowych i inwestycyjnych dla chińskiej gospodarki, jak również powołanie Azjatyckiego Banku Inwestycji Infrastrukturalnych. W toku debaty porozmawiamy o założeniach i kształtowaniu chińskiej polityki zagranicznej w ostatniej dekadzie, ze szczególnym uwzględnieniem ekspansji Chin w Etiopii, stosunków Pekinu z krajami Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej, a także relacji Chiny - Afryka w zakresie dostarczania globalnych dóbr publicznych.

Prelegenci:

Dr hab. Joanna Bar, prof. UJ - Katedra Afryki Północnej i Subsaharyjskiej, Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu, Uniwersytet Jagielloński, z-ca Dyrektora IBiDW UJ;

Dr hab. Łukasz Gacek, prof. UJ - kierownik Zakładu Chin, Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu, Uniwersytet Jagielloński;

Dr hab. Przemysław Turek, prof. UJ - kierownik Katedry Afryki Północnej i Subsaharyjskiej, Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu, Uniwersytet Jagielloński;

Dr Adrian Brona - Zakład Chin, Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu, Uniwersytet Jagielloński;

Dr Rafał Kwieciński - Zakład Chin, Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu, Uniwersytet Jagielloński.

Moderator: dr Michał Lipa - Katedra Afryki Północnej i Subsaharyjskiej, Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu, Uniwersytet Jagielloński.

Dnia 4 stycznia 2024 r., w czwartek o godzinie 18.00 na kanale Youtube i www.koszykowa.pl zapraszamy na debatę on-line poświęconą zagadnieniu pomocy humanitarnej na Bliskim Wschodzie. Red. Jarosław Kociszewski rozmawia z dr. Wojciechem Wilkiem, prezesem Polskiego Centrum Pomocy Międzynarodowej, który ma wieloletnie doświadczenie w niesieniu pomocy na Bliskim Wschodzie.

Wojna w Strefie Gazy spowodowała, że ponad 2,2 mln ludzi potrzebuje pomocy humanitarnej, czyli wsparcia koniecznego dla przeżycia i zmniejszenia codziennych cierpień. Jakie są priorytety w takich sytuacjach i jak zorganizować pomoc w miejscu, w którym trwają ciężkie walki? Kto i w jaki sposób powinien zorganizować finansowanie pomocy w sytuacji, gdy na świecie równocześnie trwa kilka kryzysów? Sytuacja jest niezwykle skomplikowana i znacznie bliższa nam, niż się to na pierwszy rzut oka wydaje. Wojna w Strefie Gazy pochłania zasoby potrzebne w Ukrainie, ale także na wsparcie dla uchodźców w Polsce. Co więcej, istnieje poważne ryzyko rozlania się wojny i konieczności niesienia pomocy humanitarnej w Libanie, gdzie od lat działa Fundacja Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej.

Zapraszamy na debatę „Ukraina – jak stworzyć nową narrację?”, która odbędzie się w czwartek 11 stycznia 2023 roku o 18:00. Wydarzenie organizowane jest przez redakcję EURACTIV Polska oraz Bibliotekę Publiczną m. st. Warszawy - Bibliotekę Główną Województwa Mazowieckiego odbędzie się w sali konferencyjnej w budynku Plomby na I poziomie w Bibliotece przy ul. Koszykowej 26/28.

Gośćmi debaty będą dr Ostap Kushnir, politolog z University of Portsmouth w Wielkiej Brytanii (School of Area Studies, Sociology, History, Politics and Literature, SASSHPL) oraz dr Elżbieta Kwiecińska, historyczka z Uniwersytetu Warszawskiego. Rozmowę poprowadzi Jan Grzymski, politolog.

Trwająca wojna Rosji przeciwko Ukrainie oraz rozpoczynające się negocjacje Ukrainy z Unią Europejską stawiają przed nami pytanie o wpływ rosyjskiej dezinformacji na media w Europie, ale także zachodnioeuropejskie spojrzenie i wiedzę o Ukrainie. Wiele interpretacji politycznych, historycznych i społecznych na temat Ukrainy były dotychczas tworzone w oparciu o rosyjski, a nie ukraiński punkt widzenia. Jak zatem stworzyć nową narrację Ukrainy?

Wydarzenie zostanie transmitowane on-line na stronie www.koszykowa.pl oraz na kanale BibliotekaKoszykowa-YouTube.

Zapraszamy!

Biblioteka publiczna m. st. Warszawy - Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego zaprasza w czwartek 18 stycznia o 18.00 na spotkanie z cyklu Ameryka na rok przed wyborami w sali konferencyjnej gmachu im. St. Kierbedziów przy ul. Koszykowej 26/28 w Warszawie.

Reporterska podróż przez Amerykę: Dlaczego o niej zdecydowało zdjęcie znalezione gdzieś na pustyni w Stanach Zjednoczonych? Indianki z nieznanego plemienia. Jak teraz żyją Indianie, czyli pierwsi mieszkańcy Ameryki Północnej?

Imigracja Chińczyków na początku XX wieku jest nieznaną, ale ogromnie ważną historią powstawania Stanów Zjednoczonych, takich, jakie znamy teraz. Jednak niewielu zna miejsce, do którego przybijały statki z tysiącami Chińczyków. Ich przekleństwem była wyspa - Angel Island.

Iza Klementowska – reporterka i dziennikarka. Publikowała m.in. w „Dużym Formacie”, „Wysokich Obcasach Extra”, „Newsweeku”, „Kontynentach”, „Machinie”, „Sukcesie”, „Bluszczu” i „Nowym Dzienniku” (Nowy Jork). Autorka książek Samotność Portugalczyka, Szkielet białego słonia, Minuty. Reportaże o starości, Skóra. Witamy uchodźców oraz Zapach trawy. Opowieści o dzieciach hipisów. Nominowana do Nagrody „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej, Nagrody Travelery, Nagrody im. Beaty Pawlak i – dwukrotnie – Nagrody Radia Wrocław Kultura „Emocje”. Jej teksty ukazały się również w antologiach Swoją drogą, Pytania, których się nie zadaje oraz Odwaga jest kobietą.

Za niecały rok wybory w Stanach Zjednoczonych. Imigracja, czyli proces, który budował to państwo teraz jest problemem i paliwem wyborczym.

Z Izą Klementowską będzie rozmawiał red. Michał Żakowski, autor audycji Na dachu świata w Radiu357.

Zapraszamy.

Transmisja na kanale BibliotekaKoszykowa-YouTube oraz www.koszykowa.pl

Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy - Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego

Polskie Towarzystwo Afrykanistyczne

oraz

Katedra Języków i Kultur Afryki UW

zapraszają na

stacjonarną debatę w siedzibie Biblioteki przy ul Koszykowej 26/28

w cyklu „Afryka na Koszykowej”

w dn. 31 I 2024 r. o godz. 18.00 pt.

Polscy afrykaniści I połowy XX wieku

Pierwsi dwudziestowieczni polscy badacze Afryki Subsaharyjskiej prowadzili swe badania dzięki wsparciu ośrodków zagranicznych lub na rzecz niepolskich instytucji naukowych. Podczas prezentacji zostaną przedstawione trzy sylwetki wybitnych polskich afrykanistów, których znaczenie było i jest docenione w nauce światowej.

Chronologicznie pierwszym z nich był antropolog Jan Czekanowski, który prowadził swoje badania w Afryce Środkowej w latach 1907-1909 uczestnicząc w wyprawie księcia Adolfa Fryderyka Meklemburskiego. Terenowe badania Czekanowskiego zostały wykorzystane w licznych publikacjach tego uczonego, wnoszących znaczący wkład w poznanie Afryki w zakresie antropologii, etnografii i językoznawstwa.

Drugim afrykanistą polskiego pochodzenia, któremu poświęcimy uwagę będzie Bronisław Malinowski, który znany jest przede wszystkim ze względu na jego prace antropologiczne prowadzone w okresie I wojny światowej w Melanezji oraz na stworzenie kierunku funkcjonalistycznego w antropologii. Jego późniejsze prace afrykanistyczne, będące owocem pobytu w Afryce Południowej i Wschodniej, były po rozpadzie imperiów kolonialnych obiektem ostrej krytyki. Mniej znane są dokonania Br. Malinowskiego jako intelektualnego przywódcy grupy brytyjskich antropologów skupionych w London School of Economics.

Trzecim prezentowanym uczonym będzie najmniej z nich znany językoznawca Roman Stopa. Był on światowej miary ekspertem języków ludów khoi-san, czyli Buszmenów i Hotentotów, a prowadził badania terenowe w 1935 roku na obecnych terytoriach Botswany, Namibii i RPA. Jako kontrowersyjne traktowano jego przekonanie o wpływie języków afrykańskich na kształtowanie się języków indoeuropejskich.

Sylwetki, dorobek i znaczenie tych wybitnych uczonych przybliżą słuchaczom dr Andrzej Krasnowolski oraz prof. dr hab. Michał Tymowski.

Serdecznie zapraszamy na debatę on-line pt. "Przyszłość Unii Europejskiej: Od Fabryki Reguł do Wspólnoty Losu", którą będzie można obejrzeć 14 grudnia, w czwartek, od godziny 18:00 na kanale www.koszykowa.pl

W debacie wezmą udział:

Ambasador Marek Prawda - były dyrektor Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce

i dr Jan Grzymski, politolog z Redakcji EurActive Polska

Rozmowa będzie dotyczyć wyzwań, jakie wobec Europy i Unii Europejskiej stawia wojna Rosji przeciwko Ukrainie. Czy Unia Europejska staje się "wspólnotą losu," a wartości i idea integracji europejskiej zmieniają się w obliczu doświadczanych przez Europę i UE kryzysów?

Jak wojna przeciwko Ukrainie wpływa na Unię Europejską?
W jaki sposób zmieniają się wartości i idea europejskie w obliczu wojny i kryzysów w Europie?
Jaki wpływ na Unię Europejską będzie miało planowane przyszłe rozszerzenie o Ukrainę, Mołdawię i państwa Bałkanów Zachodnich?
Jakie zmiany traktatowe w UE są potrzebne i możliwe w najbliższym czasie?
Czy Unia Europejska powinna rozwijać "dyplomację naukową"?"

Biblioteka Publiczna m. st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego zaprasza na spotkanie w sali konferencyjnej w gmachu im. St. Kierbedziów 7 grudnia o 18h w ramach cyklu Debaty międzynarodowe: Rosja, pt.

"Czy Trump może wrócić do Białego Domu, bo Amerykanie lubią Putina i nie chcą dłużej pomagać Ukrainie?"

dnia 7 grudnia 2023 roku (czwartek) o godzinie 18.00. Gościem red. Witolda Jurasz będzie Andrzej Kohut, autor książki "Ameryka. Dom Podzielony"

Andrzej Kohut – amerykanista, ekspert Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego, specjalista ds. nowych mediów w Ośrodku Studiów Wschodnich. Jest twórcą popularnego podcastu „Po amerykańsku”. Regularnie komentuje wydarzenia w USA dla polskich mediów. Przez kilka lat był koordynatorem Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej w Warszawie oraz szefem działu zagranicznego portalu Klubu Jagiellońskiego. Pracował także jako prezenter radiowy w Radiofonii i Radiu Kolor.

Eskperci będą próbowali ustalić: Czy potwierdzi się hipoteza, że Trump wróci do Białego Domu, ponieważ Amerykanie lubią Putina i nie chcą dłużej pomagać Ukrainie? A może chodzi o coś zupełnie innego i przyczyny popularności Trumpa są podobne do przyczyn popularności np. AfD w Niemczech? Czy USA można na powrót skleić i czy Ameryka pod ew.rządami Trumpa wycofa się z Europy?

Transmisja www.koszykowa.pl

Zapraszamy!

POLSKIE TOWARZYSTWO AFRYKANISTYCZNE

KATEDRA JĘZYKÓW I KULTUR AFRYKI

BIBLIOTEKA PUBLICZNA M. ST. WARSZAWY BIBLIOTEKA GŁÓWNA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

zapraszają w dn. 29 XI (środa) o godz. 18.00 do Biblioteki przy ul Koszykowej 26/28

na stacjonarną debatę z cyklu AFRYKA NA KOSZYKOWEJ pt.

Akademickie wyprawy do Afryki jako fenomen PRL. Charakter, cele, efekty

W dekadach lat 60.-80. XX w. dokonał się proces dekolonizacji Afryki, będący jednocześnie tektonicznym geopolitycznym echem światowej rywalizacji Wschód-Zachód i Północ-Południe. Towarzyszył mu reaktywnie i jako efekt katalizujacy, bardzo szybki proces tworzenia zaplecza naukowego – a więc badań i kształcenia kadr – szczególnie w państwach nie będących w Afryce metropoliami kolonizującymi.

W Polsce od dekady lat 1960 podjęto działania w tym samym kierunku i obecnie, czyli w kontekście retrospekcji rocznicowych – ponad 60 lat od 1962 i 50 lat od dużej pierwszej wyprawy studentów UW (1AWA -1972-73), podejmowane są inicjatywy, by utrwalić ten rozdział w historii nauki i kultury wiedzy. W dekadzie lat 1970 miał miejsce „wysyp” projektów wypraw do Afryki. Zrealizowano ich wówczas co najmniej kilkanaście. Jaki był ich charakter i jaki poznawczy urobek? Jak wpłynęły one na drogi życiowe uczestników?

Na te pytania spróbują, choćby tylko częściowo, odpowiedzieć zaproszeni do debaty Paneliści:

dr hab. Jacek Łapott, prof. Uniwersytetu Szczecińskiego, etnograf, wieloletni pracownik Muzeum Narodowego w Szczecinie

prof. dr hab. Michał Tymowski, profesor zwyczajny, Uniwersytet Warszawski, historyk Afryki

prof. dr hab. Ryszard Vorbrich, profesor zwyczajny, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, etnolog/antropolog

Goście podejmą refleksję nad zróżnicowanymi aspektami afrykanistycznych wypraw, min,: i) kwestia niedostatku (z jakiego powodu?) dokumentacji i pełniejszych objaśniających podsumowań całego trendu do poznawania kontynentu afrykańskiego w formule „ekspedycji” w okresie PRL; ii) kwestia zacierania się pamięci – opowieść jako źródło ustnej historii; iii) refleksja analityczna wypraw z uwzględnieniem kontekstu ideowego, instytucjonalnego oraz wpływu dawniejszej tradycji wypraw do Afryki, od czasów ekspedycji kolonialnych oraz imaginarium ery „odkrywców” i „pionierów”.

Debatę będzie moderować dr Eugeniusz Rzewuski

Zapis filmowy debaty będzie udostępniony na kanale YouTube Biblioteki.

Pomocnicze materiały informacyjne są załączone do artykułu.

Załączniki:
Plik	Opis	Rozmiar
Prez_1_AWA 72-73 dla._2023 Koszykowa 23.11.23 ER (2).pdf		8948 kB
Prez_2 SAHARA 74 plus mapka MT.pdf		1024 kB
Prez_3 SEE Afryka_76 - podpisy.pdf		7511 kB
Prez_4 AFRYKA 84-85 do Sudanu_25.11.23.pdf		3799 kB

Biblioteka Publiczna m. st. Warszawy - Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego zaprasza na stacjonarną debatę pt. "Jaka jest rola Amerykańskich Żydów w życiu politycznym i społecznym Stanów Zjednoczonych?", którą poprowadzi red. Michał Żakowski, autor audycji "Na dachu świata" w Radiu 357 w sali na I piętrze w Plombie, w najbliższy czwartek 23 listopada, o 18h w Bibliotece na Koszykowej.

Rok przed wyborami prezydenckimi Ameryka zaczyna już przypominać wulkan polityczny. Opowieść o tym kraju w tak ważnym momencie musi wykraczać poza tradycyjne podziały partyjne. Musi dotknąć choćby Amerykanów żydowskiego pochodzenia, społeczności, wokół której narosło wiele mitów, teorii spiskowych, ale też ważnej dla zrozumienia czym się kierują politycy próbujący przekonać do siebie tych siedem milionów ludzi. Społeczność niejednorodna, często skonfliktowana ze sobą ale co bardzo ważne największa po Izraelu na świecie.

Jak żyją i w jakim kręgu wartości obracają się ortodoksyjni Żydzi w Ameryce, dlaczego powstał ruch reformatorski i kim jest laicka część tej diaspory?

Gość Tomasz Zalewski, przez wiele lat był dziennikarzem polskich mediów w Stanach Zjednoczonych. Teraz współpracuje z tygodnikiem Polityka. Napisał książkę "Żydowska Ameryka. Wczoraj i dziś diaspory w USA", Wydawnictwo Polityka 2023.

Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy

Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego

we współpracy z

Zakładem Studiów Azjatyckich Uniwersytetu SWPS

i Oddziałem Warszawskim TPP-Ch

w ramach cyklu czwartkowych spotkań o Azji Wschodniej

Debaty Azjatyckie

zapraszają na spotkanie dyskusyjne on-line:

10 lat po… Inicjatywa Pasa i Szlaku w państwach rozwijających się

30 listopada 2023, godz. 18.00-20.00

Zagadnienie przedstawi

Prof. Dominik Mierzejewski

Moderator:

Ambasador Krzysztof Szumski

Prelekcja odbywa się na stronie Biblioteki www.koszykowa.pl

Pytania można wcześniej zgłaszać do moderatora na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

W trakcie debaty można przesyłać pytania na YouTube

10 lat po…

Inicjatywa Pasa i Szlaku w państwach rozwijających się

Kiedy w 2013 r. przewodniczący Xi Jinping przedstawiał formułę współpracy gospodarczej Nowego Jedwabnego Szlaku w Astanie, a potem w Dżakarcie, nie było jasne jak intepretować przedstawioną ofertę. Czy to geostrategiczny plan, czy nowy plan Marshalla, czy może jednak eksport chińskiej nadprodukcji? Po 10 latach funkcjonowania inicjatywy można pokusić się o próbę podsumowania aktywności chińskiej w państwach rozwijających się. W tym kontekście ważnym jest odpowiedź na pytania o mechanizmy oddziaływania i mobilizowania do współpracy w ramach chińskiej inicjatywy. Do tych zalicza się: mobilizowanie partnerów przez politykę haseł i sloganów, tworzenie sieci konkretnych powiązań oraz atrakcyjne ekonomiczne zachęty.

Pierwszy mechanizm oddziaływania przedstawiony jest w ujęciu porównawczym na podstawie analizy chińskich deklaracji i komunikatów podpisywanych w czasie spotkań w wielostronnych formatach tj. Chiny-ASEAN, Forum Współpracy Chińsko-Afrykańskiej (FOCAC), Chiny-Europa Środkowa i Wschodnia (16-17-14+1) oraz Chiny-Wspólnota Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów. W drugiej części, w odniesieniu do budowania sieci powiazań i zachęt ekonomicznych, przedstawione zostaną wyniki badań prowadzonych w państwach rozwijających się tj. Tajlandii, Kambodży, Serbii, Kenii, RPA, Brazylii i Chile.

Materiał przygotowany na podstawie badań prowadzonych w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki Projekt badawczy „Inicjatywa "Pasa i Szlaku" w państwach rozwijających się: Chińska Republika Ludowa jako podmiot multilateralny i normatywny” (UMO 2019/33/B/HS5/01667).

Dominik Mierzejewski, dr hab. prof. Uniwersytetu Łódzkiego, kierownik Ośrodka Spraw Azjatyckich UŁ; profesor UŁ w Katedrze Studiów Azjatyckich Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ; studia języka chińskiego na Shanghai International Studies University; staż w the Heritage Foundation w Waszyngtonie; wizytujący profesor w Chińskiej Akademii Nauk Społecznych w Pekinie; kierownik i wykonawca grantów NCN, Horizon 2020 oraz MSZ RP; specjalizuje się w zakresie retoryki chińskiej dyplomacji, transformacji politycznej ChRL oraz roli prowincji w chińskiej polityce zagranicznej.

Wstęp ambasadora Krzysztofa Szumskiego

Witam serdecznie wszystkich uczestników naszego tradycyjnego spotkania w Bibliotece na Koszykowej. Spotkanie jest tradycyjnie poświęcone problematyce azjatyckiej. Dzisiaj będziemy mówili o Chinach, a tytuł wykładu to „ 10 lat po …” i dotyczy Inicjatywy Pasa i Szlaku w państwach rozwijających się, rozumianych szeroko, tzn. jako kraje spoza tzw. Zachodu. Ten pasjonujący temat przedstawi pan Dominik Mierzejewski, dr hab. Prof. Uniwersytetu Łódzkiego, Kierownik Ośrodka Studiów Azjatyckich UŁ. Profesor był już kilkakrotnie wykładowcą na naszych spotkaniach, w spotkaniach brali też udział jako wykładowcy pracownicy naukowi z kierowanego przez niego Ośrodka. Przy tej okazji jeszcze raz dziękujemy za powyższe Panu Profesorowi i jego współpracownikom.

Na początek przedstawię krótkie wprowadzenie do tematu, zwracając uwagę na szerszy kontekst międzynarodowy. W 2013 roku Prezydent Chin Xi Jinping wystąpił ( na dwu różnych forach – Astana i Dżakarta) z propozycją wielkiego projektu inwestycyjnego, który właściwie przerodził się w obszerną formułę współpracy gospodarczej, tj. propozycję Nowego Jedwabnego Szlaku ( obecna nazwę Inicjatywa Pasa i Szlaku tj. Belt and Road Initiative – BRI – kilkakrotnie modyfikowano). Początkowo strona chińska kładła nacisk na rozwój szlaków kolejowych prowadzących poprzez Azję do Europy oraz na rozbudowę portów morskich dla statków płynących z Chin do Europy. Szczególnie pierwsze działanie nasuwało ocenę, że głównie chodzi o rozwój zachodnich prowincji Chin, daleko ustępujących pod tym względem prowincjom centralnym i wschodnim. Stopniowo jednak Nowy Jedwabny Szlak został rozszerzony na inne dziedziny i obszary. Równocześnie , zgodnie z chińskim pragmatyzmem i elastycznością, nigdzie nie określono ram zawężających projekt. Unikano nawet słowa strategia, zastępując je słowami propozycja, wizja, koncepcja itp. Od początku nie sugerowano ani listy uczestników, ani map przedstawiających konkretny przebieg szlaku. Stopniowo jednak można było zrozumieć, że chodzi o koncepcję polityki zagranicznej i częściowo wewnętrznej, której naczelnym zadaniem ma być rozwój i ochrona interesów politycznych i gospodarczych Chin we współczesnym świecie, zgodnie z tendencjami globalizacji. Strona chińska podkreśla, że Pas i Szlak nie jest projektem od podstaw, ale łączy w sobie zalety innych programów i przedsięwzięć – chińskich i międzynarodowych. Obecnie można już określić, że Pas Ekonomiczny obejmuje Azję Centralną, Azję Południowo – Wschodnią, Rosję i dochodzi do Europy ( w tym do Morza Bałtyckiego), a Szlak Morski to Morze Południowochińskie, Pacyfik, Ocean Indyjski i też dochodzi do Europy od południa. Obie linie Szlaku w końcowym etapie obejmują Morze Śródziemne i Zatokę Perską. Szlak Morski obejmował także początkowo tylko Afrykę Wschodnią, a później już cały kontynent afrykański. W praktyce jednak działania w ramach BRI obejmują także wyspy na Pacyfiku i kontynent Ameryki Południowej i Środkowej. Chiny szybko zadbały także, aby zapewnić mechanizmy wsparcia finansowego dla BRI, nowymi instytucjami powołanymi m.in. również w tym celu są: Azjatycki Bank Inwestycji Infrastrukturalnych (AIIB), Fundusz Jedwabnego Szlaku i Nowy Bank Rozwoju BRICS. Chiny chcą także aby w ramach Pasa i Szlaku budować współpracę cywilizacyjną, tworząc mechanizmy współpracy kulturalnej, a także wzmacniać kontakty i wymianę między parlamentami, partiami i narodami zainteresowanymi BRI. Chiny deklarują chęć współpracy opartej o 5 zasad pokojowego współistnienia ( z 1954). Chcą dzielić się z innymi krajami doświadczeniami rozwojowymi, ale nie ingerując w sprawy wewnętrzne tych państw i nie chcą eksportować swojego systemu społecznego ani modelu rozwoju. Zamiast działać w duchu gry geopolitycznej, chcą budować harmonijną wielką rodzinę światowa – jak podkreślił to prezydent Xi Jinping w swoim wystąpieniu w 2017 roku na I Forum Pasa i Szlaku.

Działania Chin związane z BRI, podtrzymują zjawisko globalizacji, a obok własnych korzyści (nowe rynki zbytu dla swoich towarów, źródła importu, w tym surowce i nowe technologie), oferują krajom partnerskim w BRI zróżnicowane możliwość i korzyści rozwojowe. Prowadzi to również do budowy swego rodzaju sieci wpływów gospodarczych, a w dalszej konsekwencji wpływów politycznych. Oczywiste jest, że staje się to konkurencją dla dawnych mocarstw kolonialnych utrzymujących wpływy w dawnych państwach zależnych , ale także dla wpływów amerykańskiego Hegemona w całym świecie, wpływach opartych głównie na potędze wojskowej i zależnościach politycznych, często realizowanych bardzo brutalnie. Przykładem zmian zachodzących pod wpływem BRI, może być sytuacja w Ameryce Południowej, gdzie Chiny wychodzą na pierwszego partnera gospodarczego regionu, ale jeszcze bardziej na Bliskim Wschodzie, gdzie pomimo olbrzymich ciągle wpływów amerykańskich, Chiny, obok roli ważnego partnera gospodarczego, zaczęły odgrywać ważną rolę polityczną, czego dowodem było doprowadzenie do porozumienia między Arabią Saudyjską a Iranem. Jeszcze kilkanaście lat temu trudno było przypuszczać, że głównym partnerem gospodarczym takich krajów jak Brazylia czy RPA będą obecnie Chiny , a kluczowe linie kolejowe wykonane w najnowocześniejszej technologii w Tajlandii czy Indonezji będą autorstwa firm chińskich i finansowane przez chińskie banki.

Powyższa sytuacja stała się wyraźnie sprzeczna z interesami szeroko rozumianego Zachodu, a szczególnie Stanów Zjednoczonych, Japonii i częściowo Unii Europejskiej. Działania Chin w ramach BRI stały się przedmiotem silnej krytycznej kampanii propagandowej mediów i polityków zachodnich – zarzuca się m.in. brak poparcia dla budowania demokracji, nie liczenie się z kulturami i cywilizacjami krajów objętych BRI, a przede wszystkim wprowadzanie niektórych z tych krajów w tzw. „pułapkę zadłużenia” w celu ich uzależnienia, czego przykładem ma być szczególnie Sri Lanka, która z powodu braku możliwości spłaty zadłużenia, musiała oddać w wieloletnie użytkowanie ważny port morski Hambantota. Rządy, media i firmy zachodnie starają się wzbudzić nieufność państw rozwijających się wobec partnerów chińskich. Pozytywnym obiektywnie efektem zaostrzającej się rywalizacji, było przeznaczenie przez Zachód znacznie większych środków na współpracę z krajami szeroko rozumianego Południa, w ramach już istniejących lub powoływanych nowych inicjatyw współpracy gospodarczej. Szczególnie aktywna na tym polu była Japonia, od dawna zaangażowana w rywalizację z Chinami. Nowe inicjatywy proponowały też USA (IPEF).

Znaczne zaostrzenie rywalizacji USA z Chinami, zapoczątkowanej w końcówce prezydentury Obamy, i zwiększonej istotnie podczas prezydentury Trumpa, stało się i jest ciągle groźne dla pokoju światowego w okresie prezydentury Joe Bidena, pomimo podejmowanych m.in. ostatnio, prób uspokojenia atmosfery stosunków. Napięcia związane z działaniami na rzecz osłabienia chińskich wpływów realizowanych poprzez BRI, zbiegły się w czasie z agresją Rosji na Ukrainę i w praktyce z wojną prowadzoną za pośrednictwem Ukrainy przez Zachód z Rosją. Wydaje się, że ostatnio podejmowane są próby osłabienia Rosji, poprzez działania Zachodu, a zwłaszcza USA, skierowane na skłócenie z Rosją niektórych krajów Azji Centralnej. Obiektywnie próby takich działań, uderzają także w kluczowe trasy Ekonomicznego Pasa Jedwabnego Szlaku, a tym samym w ważne interesy chińskie. W konsekwencji może to być nieoczekiwanie czynnik wzmacniający współpracę Chin i Rosji.

W sumie przy wszystkich słabościach i ograniczeniach, trzeba przyznać, że inicjatywa BRI przyniosła krajom Południa większe możliwości rozwoju i większą swobodę manewru w zakresie polityki zagranicznej. Równocześnie spowodowała osłabienie wpływów Zachodu i wzmocniła tendencje Południa do uniezależniania się od amerykańskiego Hegemona i jego akolitów.

Tą pasjonującą problematykę chińskiego Nowego Jedwabnego Szlaku w krajach rozwijających się przedstawi nam profesor Dominik Mierzejewski. Proszę Pana Profesora o zabranie głosu.